آلژینات
مشخصات، قیمت و خرید آلژینات
آلژینات، یک بیوپلیمر تولیدشده از منابع تجدیدپذیر می‌باشد که در زمینه‌های تخصصی و علمی ازجمله دندانپزشکی، دندان‌سازی و صنایع کاربردی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. مواد مبتنی بر بیوپلیمرها به‌دلیل قابلیت تخریب و تجزی پذیری توسط عوامل محیطی در طبیعت، به عنوان جایگزین مناسبی برای مواد غیر تخریب‌پذیر سنتی مانند پلاستیک شناخته می‌شوند.
امروزه بیوپلیمرها توجه ویژه ای را به خود جلب کرده اند؛ چرا که علوم مواد آزمایشگاهی، زیست‌شناسی و فناوری‌نانو را تجمیع و رابطه‌ای جذاب میان آنها تشکیل می‌دهند.
تکنولوژی بر پایه‌ی بیوپلیمرها، ارزان قیمت بوده و تکنیک تولید آنها بسیار ساده است.
ترکیب پلیمرها با مواد نانوکربن برای تهیه‌ی حسگرهای شیمیایی به‌دلیل سازگاری عالی با محیط زیست، حساسیت و دقت بالا، زمینه های زیادی را برای تحقیق و پژوهش باز می‌کند.
یکی از این مواد بیوپلیمری، آلژینات (Alginate acid) نامیده میشود که از ترکیب موجود در دیواره‌ی سلولی جلبک‌های قهوه‌ای موجود در سواحل سردسیر و در فاصله میان جزر و مد دریا دیده به‌وجود می‌آید.
جلبک دریایی در سطح بین‌المللی جهت فراوری آلژینات سدیم خام برداشت میشود.
بسته به نوع جلبک دریایی، ساختارهای مختلف شیمیایی را می‌توان در هر گیاهی پیدا و استخراج نمود.
اسید آلژنیک برای اولین بار توسط استنفورد در سال 1881 کشف شد و اولین اختراع ثبت شده در مورد گرفتن آلژینات از جلبک‌ها در سال 1930 منتشر گردید.
آیا آلژینات برای محیط زیست خطرناک است؟
به‌عنوان یک محصول طبیعی که در جلبک دریایی قهوه‌ای یافت میشود، آلژینات ماده‌ای است که از نظر بهداشتی بی‌خطر و ایمن بوده و برای محیط زیست هیچ خطری ندارد.
این ماده، به دلیل توانایی جذب بالای آب به عنوان محصول مفیدی در حوزه‌های دارویی، ساخت کاغذ و منسوجات شناخته میشود.
در حال حاضر، آلژینات در برخی از داروهای لاغری (کمک به کاهش وزن)، مواد قوام دهنده‌ی سوپ، ژله، بستنی، نوشیدنی، مواد آرایشی و دارویی به‌کاربرده میشود.
توانایی بی‌نظیر در جذب آب و دقت بالا در ثبت کوچک‌ترین جزئیات، آن‌را برای گرفتن یک قالب دقیق از فک، دندان‌ها و شبیه‌سازی دهان بیمار مناسب می‌سازد.
همچنین برای مجسمه‌سازی، طلاسازی و سایر صنایع بسیار مناسب است.
آلژیناتها توانایی منحصر به‌فردی برای نگه داشتن آب به مقدار 200 الی 300 برابر وزن خود را دارند.
به‌طور کلی، قالب آلژینات از ترکیب کردن پودر آلژینات با مقدار مشخصی آب ساخته میشود. ترکیب خمیری به‌دست آمده را درون تری یا بیس قالب‌گیری ریخته و در دهان بیمار قرار می‌دهند. پس از زمان مشخصی خمیر سفت شده و قالب دهان بیمار ساخته میشود.
طریقه استفاده از آلژینات دندانپزشکی
ابتدا مقدار مشخصی از آلژینات را با حجم تعیین شده‌ی آب، برحسب نوع و برند آلژینات اندازه‌گیری می‌کنیم.
مقادیر ارائه شده بر اساس برند آلژینات به شرح زیر است:
- آلژینات ساده زرماخ، 18 گرم پودر به ازای 36 میلی لیتر آب
- آلژینات هیدروگام زرماخ، 14 گرم پودر به ازای 30 میلی لیتر آب
- آلژینات ارتودنسی زرماخ، 18 گرم پودر به ازای 36 میلی لیتر آب
- آلژینات کروموژل مارلیک، 17 گرم پودر به ازای 30 میلی لیتر آب
- آلژینات کروماتیک، 20 گرم پودر به ازای 42 میلی لیتر آب
ترکیبات را بر اساس زمان نوشته شده بر روی بسته‌ی آلژینات (میانگین 35 ثانیه) مخلوط می‌نمائیم و بروی قالب تری می‌گذاریم سپس قالب را درون دهان بیمار گذاشته و به‌روی دندان‌ها فشار می‌دهیم.
آلژینات ها بسته به نوع و کارخانه‌ی تولیدکننده، زمان سفت شدن (Setting time) متفاوتی دارند:
- آلژینات ساده زرماخ، 60 ثانیه
- آلژینات هیدروگام زرماخ، 45 ثانیه
- آلژینات ارتودنسی زرماخ، 45 ثانیه
- آلژینات کروموژل مارلیک، 60 ثانیه
- آلژینات کروماتیک، 60 ثانیه
نکات موثر بر زمان سفت شدن (setting time) آلژیناتها
- درجه دمای آب
درجه دمای آب تاثیر زیادی بر زمان سفت شدن مواد قالب‌گیری دارد و مقادیر ثبت شده بر روی بسته‌بندی آلژیناتها در دمای نرمال (۲۳ درجه سانتیگراد) می‌باشد.
به‌طوریکه با پایین آوردن دمای آب (سردتر شدن) می‌توان زمان بیشتری در دسترس داشت.
- نسبت پودر قالب‌گیری به آب
هرچه آب بیشتری در مخلوط آلژینات استفاده شود، زمان سفت شدن طولانی‌تر می‌گردد. رطوبت محیط و نحوه مخلوط کردن آلژینات هم تاثیر به‌سزایی در زمان سفت شدن آن دارند.
بهترین زمان ریختن گچ در قالب آلژینات چه زمانی است؟
طبق تحقیقات ارائه شده در نشریه دانشور پزشکی در شهریور ماه 1386 بررسی شد که آلژینات‌های ایرانی از نظر ثبات حجمی و ابعادی با انواع خارجی استاندارد قابل رقابت هستند و این مطالعه نشان داد بهترین روش نگهداری از قالب، ریختن فوری گچ در آن می‌باشد. لذا روش‌هایی همچون گذاشتن آلژینات در گاز استریل مرطوب و یا نگهداری در یخچال تاثیری بر جلوگیری از تغییر حجم و ابعاد آن ندارد.
چگونه قالب آلژینات را ضد عفونی کنیم؟
- شست‌وشو و تکان دادن قالب در زیر جریان آب برای گندزدایی اولیه از بزاق دهان، خون و مواد اضافی
- غوطه‌ور کردن قالب گرفته شده به مدت چند ثانیه در محلول هیپوکلریت سدیم (وایتکس) به نسبت یک به ده (یک واحد وایتکس و ده واحد آب)
- قرار دادن قالب درون گاز آغشته به محلول فوق در یک بستۀ پلاستیکی مهر و موم شده به مدت 10 دقیقه
نکته مهم: آلژینات یک کربوهیدرات کامل و بسیار آب دوست می باشد و با در معرض قرار گرفتن محلول‌های آبی، احتمال جذب آب و در نتیجه تغییرات ابعادی وجود دارد.
خوشبختانه، بسیاری از انواع آلژیناتها می‌توانند بدون نگرانی از تغییرات حجمی و ابعادی به مدت حداقل 10 دقیقه در محلول ضدعفونی غوطه‌ور شوند.
مزایا و معایب آلژیناتها
- پایداری ابعادی ضعیف
- مقاومت پایین در برابر فشار
- قیمت ارزان
- دسترسی ساده
- سهولت در مخلوط کردن
- ثبت دقیق جزئیات
- زمان کارکرد سریع
آلژیناتها دسته ای از مواد قالب گیری الاستیک از گروه هیدروکلئیدهای غیر قابل برگشت هستند که امروزه شاید یکی از پر مصرف ترین مواد قالب گیری در رشته دندانپزشکی به شمار می روند. آماده کردن ماده جهت قالب گیری و کاربرد آنها ساده بوده و بیمار قادر به تحمل آن می باشد و نسبتاً ماده ارزانی است. برای اولین بار یک شیمیدان اسکاتلندی متوجه ماده لزجی شد که از یک نوع علف دریایی قهوه ای رنگ به دست می آمد و او آن را آلژین نامید. بعدها طی جنگ جهانی دوم با استفاده از آلژین ماده قالب گیری آلژینات ساخته و به بازار عرضه شد.
شما در کافه دنتیست دسترسی به بهترین مواد آلژینات دارید و با ما همراه باشید.