برای زود دندان دراوردن نوزاد چه کنیم؟
دندان درآوردن نوزاد یکی از مراحل مهم رشد است که معمولاً زمان‌بندی استانداردی دارد و در سنین خاصی رخ می‌دهد. بااین‌حال، برخی نوزادان زودتر از حد معمول دندان درمی‌آورند که این موضوع می‌تواند نگرانی‌هایی را برای والدین ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به دلالی زود دندان درآوردن نوزاد، زمان‌بندی معمول و علائم مرتبط با این فرآیند بپردازیم تا در مواجه با این فرآیند آمادگی‌های لازم را داشته باشید.
علت زود دندان درآوردن نوزاد
زمان دندان درآوردن نوزاد ممکن است برای هر نوزادی متفاوت باشد، اما همه کودکان در سال اول زندگی شاهد رشد اولین دندان خود هستند. تغییر این زمان زودتر یا دیرتر از زمان موعد به دلایل مختلفی رخ دهد. در مورد رشد دندان زودتر از موعد مقرر و استاندارد عوامل متعددی دخیل هستند که به شرح زیر است:
ژنتیک
عوامل ژنتیکی نقش مهمی و کلیدی در تعیین زمان رشد دندان‌های نوزاد شما دارند. اگر یکی از والدین یا افراد نزدیک در خانواده در سنین پایین و زودتر از موعد مقرر دندان درآورده باشند، احتمال دارد که نوزاد نیز این روند را تجربه کند. درواقع ژنتیک می‌تواند بر سرعت رشد استخوان‌ها و فک تأثیر بگذارد و باعث زود دندان درآوردن نوزاد شود.
همچنین بخوانید: علت پوسیدگی دندان
عوامل هورمونی
یکی دیگر از دلایل رشد دندان نوزاد زودتر از موعد مقرر به عوامل هورمونی مرتبط است. برخی از نوزادان به دلیل سطح بالای هورمون رشد، مخصوصاً هورمون تیروئید و هورمون رشد انسانی (HGH)، ممکن است زودتر از سایرین دندان دربیاورند. این هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم رشد کلی بدن دارند و می‌توانند بر سرعت رشد استخوان‌ها و دندان‌ها تأثیر بگذارند. اختلال در تعادل این هورمون‌ها نیز می‌تواند منجر به زودتر یا دیرتر دندان درآوردن شود.
کمبود یا اضافه بودن برخی مواد معدنی در بدن
دیگر علت زود دندان درآوردن نوزاد به بالا بودن میزان کلسیم، فسفر و ویتامین D مربوط می‌شود. این مواد معدنی برای تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها ضروری هستند و در صورت بالا بودن میزان آن‌ها در بدن شاهد رشد دندان زودتر از مان استاندارد خواهید بود. از سوی دیگر، کمبود این مواد نیز می‌تواند باعث تأخیر در رشد دندان‌ها شود. برای همین توصیه می‌شود مادران باردار رژیم غذایی متعادلی داشته باشند تا از تأمین نیازهای تغذیه‌ای نوزاد اطمینان حاصل کنند.
تحریک لثه
برخی نوزادان دارای لثه‌های حساس‌تری هستند که باعث تحریک سریع‌تر رشد دندان‌ها می‌شود. این تحریک می‌تواند ناشی از مکیدن مداوم انگشت، استفاده از پستانک یا سایر اشیا باشد. تحریک مداوم لثه‌ها می‌تواند فرآیند دندان درآوردن را تسریع کند و باعث زودتر رویش دندان‌ها شود.
همچنین بخوانید: ژل دندان نوزاد
زمان دندان درآوردن نوزاد
برای آنکه بدانید با پدیده زود دندان درآوردن نوزاد مواجه هستید یا نه باید بدانید که به‌صورت معمول و استاندارد این اتفاق از چه زمانی رخ می‌دهد. دندان درآوردن نوزادان در اغلب موارد از حدود ۴ تا ۷ ماهگی آغاز می‌شود، اما برخی نوزادان ممکن است در ۳ ماهگی یا حتی زودتر اولین دندان خود را نشان دهند. در مقابل، برخی دیگر ممکن است تا ۱۲ ماهگی یا بیشتر هیچ دندانی نداشته باشند که امری طبیعی است.
جدول زمان‌بندی رویش دندان‌ها
| نوع دندان | زمان رویش معمول |
| دندان‌های پیشین پایین | ۶-۴ ماهگی |
| دندان‌های پیشین بالا | ۸-۶ ماهگی |
| دندان‌های کناری بالا و پایین | ۱۲-۹ ماهگی |
| دندان‌های آسیاب اولیه | ۱۸-۱۲ ماهگی |
| دندان‌های آسیاب ثانویه | ۳۲-۲۴ ماهگی |
علائم دندان درآوردن نوزاد
فارغ از علت زود دندان درآوردن نوزاد، برای آنکه بدانید برخی حالات در کودک شما نشانه دندان درآوردن است یا نه، باید با علائم آن آشنا باشید که شامل موارد زیر است:
- افزایش بزاق و بوی بد دهان: نوزادان هنگام دندان درآوردن بزاق بیشتری تولید می‌کنند که می‌تواند موجب خیس شدن لباس‌ها و حتی ایجاد حساسیت پوستی در اطراف دهان شود. همچنین افزایش بزاق و تحریک لثه می‌تواند منجر به بوی ناخوشایند دهان نوزاد شود.
- بی‌قراری، تحریک‌پذیری و بی‌خوابی: نوزادان در این دوره معمولاً بی‌قرارتر از قبل می‌شوند و ممکن است بیشتر از گذشته گریه کنند. بسیاری از نوزادان هنگام دندان درآوردن دچار اختلال خواب هم می‌شوند و شب‌ها با بی‌قراری از خواب بیدار می‌شوند.
- تورم لثه و کاهش میل به غذا: لثه‌های نوزاد در اثر بیرون آمدن دندان در اغلب موارد متورم، قرمز و حساس می‌شوند که موجب ناراحتی کودک می‌شود. این امر تمایل به خوردن غذا را کاهش دهد و هنگام مکیدن شیر مادر یا شیشه شیر دچار ناراحتی شود.
- گاز گرفتن اشیا: یکی دیگر از علائم دندان درآوردن نوزاد، تمایل به گاز گرفتن وسایل مختلف برای کاهش درد لثه است. برخی نوزادان هنگام دندان درآوردن گوش‌های خود را می‌کشند یا صورتشان را می‌مالند که نشانه‌ای از درد لثه است.
- تب خفیف: در برخی موارد، دندان درآوردن می‌تواند باعث افزایش جزئی دمای بدن نوزاد شود، اما تب بالا نشان‌دهنده مشکل دیگری است که نیاز به بررسی پزشک دارد.
چگونه می‌توان درد دندان درآوردن را کاهش داد؟
اگر نوزاد شما زود دندان درمی‌آورد و علائمی که اشاره شد را دارد، روش‌های زیر می‌توانند به کاهش درد او تا حد زیادی کمک کنند:
- استفاده از دندان‌گیرهای خنک: فرقی ندارد شاهد زود دندان درآوردن نوزاد هستید یا دیرتر از موعد، در چنین شرایطی استفاده از دندان‌گیرهایی که در یخچال سرد و خنک شده‌اند می‌توانند به کاهش التهاب و درد لثه کمک کنند.
- ماساژ آرام لثه‌ها: استفاده از انگشت تمیز یا پارچه‌ای نرم و مرطوب برای ماساژ آرام لثه‌ها می‌تواند باعث تسکین درد نوزاد و خارش این محل شود.
- تغذیه کودک با غذاهای مناسب: غذاهایی مانند ماست، پوره سیب‌زمینی یا موز سرد می‌توانند باعث کاهش التهاب لثه شوند. غذاهای شور، اسیدی و شیرین می‌توانند باعث تحریک بیشتر لثه شوند و بهتر است از مصرف آن‌ها خودداری شود.
- مشورت با پزشک: در مواردی که درد نوزاد شدید است، می‌توانید با پزشک مشورت کنید تا در صورت نیاز ژل‌های بی‌حس‌کننده مخصوص نوزادان یا داروهای مسکن مناسب تجویز کند.
- حفظ بهداشت دهان: پس از رویش اولین دندان، بهداشت دهان نوزاد را با یک مسواک نرم مخصوص نوزادان یا پارچه مرطوب رعایت کنید.
جهت مشاهده قیمت و خرید دهان بازکن دندانپزشکی کلیک کنید.
در صورت تأخیر، برای زود دندان درآوردن نوزادان چه کنیم؟
در بسیاری موارد آرایش ژنتیکی کودک شما می‌تواند دلیل اصل رشد دیرهنگام دندان باشد و جای نگرانی نیست؛ اما در برخی موارد برخی از سندرم‌ها مانند سندرم Down Syndrome Apert، داشتن لثه‌های ضخیم، تغذیه ناکافی برخی بیماری‌ها چون کم‌خونی، سرطان و HIV، صدمات و وجود کیست باعث تأخیر در رشد دندان می‌شود.
در مواردی چون نارس بودن کودک هنگام تولد، عوامل ژنتیکی و ضخامت لثه نیازی به درمان فوران و مداخله پزشکی نیست، مگر اینکه ناشی از سوءتغذیه باشد. در چنین موارد لازم است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی درستی برای فرزند خود دارید یا نه.
همچنین بخوانید: درآمدن دندان عقل
سخن پایانی
زود دندان درآوردن نوزاد در اغلب موارد یک پدیده طبیعی است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. آگاهی از علائم و روش‌های کاهش درد می‌تواند به والدین کمک کند تا این مرحله را با کمترین نگرانی سپری کنند. اگر نوزاد شما علائم شدیدی نشان می‌دهد یا دندان‌هایش به‌صورت غیرمعمول رشد می‌کنند، بهتر است با یک دندان‌پزشک متخصص مشورت کنید.
سؤالات متداول
- علت زود دندان درآوردن نوزاد چیست؟
علت اصلی رشد زودهنگام دندان در نوزاد معمولاً به خاطر عوامل ژنتیکی، هورمونی و تغذیه‌ای است. در برخی موارد، تحریک زودهنگام لثه نیز می‌تواند باعث تسریع این روند شود.
- زمان دندان درآوردن نوزاد را چه طور می‌توانیم تشخیص دهیم؟
معمولاً اولین دندان‌های نوزادان بین ۴ تا ۷ ماهگی ظاهر می‌شوند، اما مشاهده علائمی مانند افزایش بزاق، بی‌قراری، گاز گرفتن اشیا و تورم لثه‌ها می‌تواند نشانه‌ای از نزدیکی زمان رویش دندان باشد.
- علائم دندان درآوردن نوزاد چیست؟
برخی از مهم‌ترین علائم دندان درآوردن نوزاد شامل افزایش بزاق، بوی بد دهان، تحریک و تورم لثه، کاهش اشتها، بی‌قراری و کم‌خوابی، تب خفیف و تمایل به گاز گرفتن اشیا است.
نظرات کاربران
نظر خود را بنویسید